Plansza do Go
Gra w Go rozgrywana jest na kwadratowej planszy złożonej z sieci poziomych i pionowych linii, które tworzą pewną liczbę skrzyżowań. Rozmiar planszy określony jest przez liczbę poziomych linii (albo pionowych - plansza jest kwadratowa). Zatem plansza 2x2 miałaby dwie poziome linie (i oczywiście pionowe) - co dawałoby 4 skrzyżowania albo, jak to jest nazywane, cztery punkty. Plansza 3x3 miałaby 3 poziome linie - co dawałoby 9 skrzyżowań, albo punktów. Punkty te są ważne, gdyż tam właśnie kładzione są kamienie.
Są 3 standardowe rozmiary plansz: 9x9, 13x13, 19x19.
Dlaczego akurat te liczby? Tak naprawdę nie wiem - oprócz może planszy 19x19. Zwróć uwagę, że wszystkie standardowe rozmiary plansz są nieparzyste - co sprawia że są symetryczne - tak więc zawsze jest punkt który jest "środkiem planszy". Jakie jest znaczenie tej symetrii - naprawdę nie wiem.
Plansza 9x9
Plansza 9x9 jest najmniejszą ze standardowych plansz. Zwykle jest używana do uczenia początkujących. A to z tego powodu, że gry na planszy 9x9 są szybsze niż na innych planszach (jako że plansza jest mniejsza) i złożoność problemów strategicznych jest mniejsza. Wiele koncepcji ważnych (albo nawet kluczowych) na większych planszach nie gra większej roli na planszy 9x9 - na przykład rozwinięcie o 3 punkty albo koncepcja moyo.
Jednakże stwierdzenie, że gra na planszy 9x9 jest łatwa, byłoby błędnym osądem. Gra na planszy 9x9 jest skomplikowana i trudna, ale w inny sposób niż gra na większych planszach. Przy planszy 9x9 główną rolę gra dokładne czytanie planszy i liczenie. Jest to bardzo taktyczna gra, z dużą ilością bezpośredniej walki. Jest to gra, gdzie gracze nie są rozpraszani przez "pełen obraz" i skomplikowane strategie obejmujące całą planszę. Przekonasz się, że wielu silnych graczy lubi grać na planszy 9x9.
Plansza 13x13
Plansza 13x13 w stosunku do planszy 9x9 jest krokiem w kierunku złożoności. Używana jest zwykle do treningu graczy, którzy mają już pewne pojęcie odnośnie idei ważnych w grze na planszy 9x9. Jak już powiedziałem, gra na 13x13 jest bardziej skomplikowana i można już w niej użyć bardziej zaawansowanych strategii. To, co było wystarczające do dobrej gry na planszy 9x9 nie wystarcza na planszy 13x13, chociaż gra w niej ważną rolę.
Plansza 13x13 jest "obszarem środka", na który wstępujesz po skończeniu szkoły 9x9, a zanim poczujesz się na tyle silny, by wkroczyć do dżungli 19x19.
Jakie inne rozmiary są używane?
Tak naprawdę, żadne. Można czasem natknąć się na 7x7 tu i ówdzie, ale nie za często. Widziałem parę razy planszę 11x11, ale też rzadko. Trzy standardowe rozmiary (9x9, 13x13, 19x19) są jedynymi które są używane i stanowią one 99,9999999% wszystkich gier i 99,9% rozważań o Go. Liczby te są oczywiście przybiżeniami a nie wynikiem jakiś badań.
Powodem rozbieżności między dwoma powyższymi liczbami (dla gier i rozważań) jest to, że jest grupa ludzi poważnie analizujących możliwości gry na planszach takich jak 2x2, 3x3 albo 4x4 - i na innych niezwykłych rozmiarach. Robią to głównie po to, by zbadać efekt różnych zbiorów reguł na grę. Wydają się też wyznawać teorię, że badanie takich małych plansz może dać im jakiś wgląd w strategie stosowane na planszy 19x19. Może są na dobrej drodze, może nie - nie wiem. Fakt, że całkiem poważni i znaczący ludzie pracują nad tym znaczy, że coś w tym jest. Jak dotychczas wydaje się to być próbą "uzachodnienia" wiedzy o Go przez zastosowanie metod, które używaliśmy do zbudowania naszej nauki i technologii - czyli zaczynając od małego problemu, sformułować zbiór aksjomatów i na nich budować logiczne teorie aż dojdzie się do tego, co sprawia że wszechświat się rusza. Albo co sprawia, że wszechświat jest poruszany, hehe...Tak czy tak, ludzie ci wciąż szukają podstawowych aksjomatów... ale kto wie, dokąd ta ścieżka prowadzi - z pewnością nie powinna być porzucona zbyt łatwo.
Przypisy
- dlaczego plansza ma rozmiar 19x19 (Zasady Go, rozdział 7)
- powrót do strony głównej "Jak grać w Go" Rafaela Bugajskiego