Bezpośrednie łączenie

Przykład pokazany jest w pozycji 1 na diagramie 1-1. Kamienie te są dokładnie połączone i nic nie może ich rozdzielić, stoją razem i tylko razem mogą zostać złapane. Jest to dość proste. Zastosowanie łączenia bezpośredniego możemy zaobserwować w pozycji 2 - czarny skacze w '1', biały sprawdza (inaczej mówiąc zagląda - patrz przypisy) w '2' a czarny łączy się w '3'. Proste.

Pozycja 1	Pozycja 2
Diagram 1-1 Bezpośrednie łączenie

Wszystkie inne sposoby łączenia kamieni omawiane tu w zamyśle zapewniają, by takie bezpośrednie łączenie było możliwe!

Bambus

Bambus (ang. bamboo-joint connection) to drugie pod względem pewności połączenie. Zilustrowano je w pozycji 1 na diagramie 2-1 - kamienie oznaczone '1' są połączone z kamieniami oznaczonymi '2' za pomocą bambusa! Tak więc jak widzimy, bambus to nic innego jak dwie pary kamieni oddzielonych pasem wolnej przestrzeni. Czasem łańcuchy kamieni bywają dłuższe - 3, 4 lub 5 kamieni po każdej stronie pustej przestrzeni, ale podstawowy bambus to dwie pary kamieni!

Pozycja 1	Pozycja 2	Pozycja 3
Diagram 2-1 Bambus

Z technicznego punktu widzenia kamienie w pozycji 1 nie są połączone - nie są przecież przyległe do siebie pionowo ani poziomo! Jednak to jest jedna z podstawowych koncepcji w Go - mniej ważne jest co jest połączone bezpośrednio, bardziej ważne jest natomiast co nie może zostać przecięte! Tak więc możemy uważać kamienie za połączone nie tylko wtedy, gdy są bezpośrednio połączone, lecz także (a nawet częściej) wtedy, gdy tworzą taką konfigurację, że takie połączenie jest zapewnione - innymi słowy przeciwnik nie może rozdzielić takich kamieni!

Spójrzmy na pozycję 2 na diagramie 2-1. Czarny połączony jest za pomocą bambusa, zaś biały stara się przeciąć to wciskając się pomiędzy bambusy ruchem '1'. Wystarczy jednak, by czarny zagrał '2' w pozycji 3 i już plan białego został pokrzyżowany. Czarne kamienie są teraz bezpośrednio połączone i tworzą pojedynczą jednostkę (grupę)! Ale to nie wszystko - biały musi teraz uciekać w '3', by ochronić swój kamień. Inaczej czarny ruchem w '3' mógłby ten kamień schwytać. Tak więc próba przecięcia bambusa jest dużym niepowodzeniem białego. Dlatego właśnie uważamy bambusa za łączenie kamieni, mimo tego, że technicznie rzecz biorąc nie jest nim!

Istnieje przysłowie wiążące się z bambusem, które mówi "Nie próbuj przecinać bambusa"! Taka próba pokazana jest w pozycji 4 diagramu 2-2. Dlaczego jest to złe zagranie? Dlatego, że nie stanowi groźby przecięcia czarnych pionów i czarny może je zignorować! Czarny nie musi bronić swego łączenia, aż biały zagra w '3' w pozycji 5, po czym czarny po prostu odpowiada w '4' by połączyć bezpośrednio swe piony.

Pozycja 4	Pozycja 5
Diagram 2-2 Zagranie obok bambusa

Białych '1' w pozycji 4 to strata czasu, gdyż czarnemu nie przeszkadza biały pion w tym miejscu! Bambus zapewnia łączenie pionów tak czy inaczej - z białym pionem w '1' czy bez!

Pół-bambus

Pojęcie pół-bambusa nie należy właściwie do stosowanej powszechnie terminologii Go, ale opisuje sytuację, która pojawia się na planszy tak często, że niemal zasługuje na własną nazwę. Kto wie - może nawet i ma i tylko ja jestem ignorantem i nie znam jej. Zamiast jednak rozważać tę kwestię spójrzmy na pozycję 1 na diagramie 3-1 - pokazuje ona pół-bambusa. Wygląda on prawie tak jak bambus, ale bez jednego piona! Jest to także bardzo silne połączenie i jest nie do przecięcia przez przeciwnika (przynajmniej bez pomocy dodatkowych kamieni w pobliżu).

Pozycja 1	Pozycja 2	Pozycja 3
Diagram 3-1 Pół-bambus

Pozycja 2 na diagramie 3-1 pokazuje co zdarzy się, gdy biały spróbuje rozdzielić czarne piony zagraniem w '1'. Rezultat jest dość podobny do próby przecięcia bambusa na diagramie 2-1, poza tym, że teraz czarny musi zagrać dodatkowy ruch w '4', ruch który nie był konieczny poprzednio. Mimo wszystko czarny jest bezpiecznie połączony, a próby białego spaliły na panewce. Pozycja 3 ukazuje co zdarzyłoby się, gdyby czarny zlekceważył konieczność dołożenia tego dodatkowego kamienia ('4' w pozycji 2) - biały może rozciąć czarnego zagraniem w '5' i skarcić czarnego za niedbalstwo.

Ze względu na ów dodatkowy ruch, który czarny musi wykonać, łączenie pół-bambusa jest operacją, która kończy się w gote, podczas gdy zwykły bambus można połączyć w sente - ale związane jest to z faktem, że by zbudować bambusa, należy zagrać 4 ruchy, zaś pół-bambusa tylko 3. Trudno więc powiedzieć, który z tych kształtów jest korzystniejszy i w partiach Go często widuje się oba typy takich zagrań.

Co można powiedzieć o zagraniu obok pół-bambusa? Nie jest tak dobre, chociaż wymusza odpowiedź czarnych, jako że gdyby czarny nie odpowiedział, zostałby rozcięty. Rezultat takiego cięcia pokazuje pozycja 3 na diagramie 3-1 - mimo że sekwencja prowadząca do tego cięcia jest trochę inna, wszystkie kamienie lądują na tych samych miejscach - pozostawiam czytelnikom zadanie domyślić się, jak ta sekwencja wygląda.

Powód dlaczego zagranie obok pół-bambusa nie jest takie dobre jest taki, że czarny może odpowiedzieć tworząc pełen bambus, tak jak w pozycji 4 diagramu 3-2 i efektywnie białe '1' stworzyłoby kształt, który już powyżej skrytykowaliśmy.

Pozycja 4	Pozycja 5
Diagram 3-2 Zagranie obok pół-bambusa

Innym sposobem reakcji czarnego na zagranie obok pół-bambusa jest bezpośrednie połączenie w '2' w pozycji 5, ale zazwyczaj nie jest to dobre zagranie! Powód tego jest taki, że choć jest to bezpośrednie połączenie, to jest to zły kształt z głupim trójkątem - a tego powinno się unikać.

Rozważania nad kształtami są jedną z przyczyn szukania alternatyw dla bezpośrednich połączeń omawianych powyżej.

Przypisy

• pojęcia sente i gote (Podstawy Go, rozdział 1-2)
• dobry i zły kształt (Podstawy Go, rozdział 1-3)
• więcej o ruchach zaglądających (Podstawy Go, rozdział 2-3)
• powrót do strony głównej "Jak grać w Go" Rafaela Bugajskiego