Wiszące łączenia

Najpospolitszym przykładem takiego ukośnego połączenia jest "wiszące" łączenie (po angielsku zwane hanging connection lub tiger's mouth connection. Zagranie to ilustruje diagram 1-1. Ważne jest, by zrozumieć, że nie jest to łączenie per se - zagranie to jedynie uniemożliwia przecięcie łańcucha przez przeciwnika.

Pozycja 1	Pozycja 2	Pozycja 3
Diagram 1-1 "Wiszące" łączenie

Spójrzmy na pozycję 1 na diagramie 1-1. Czarny ma dwie grupy kamieni, które biały może rozdzielić zagraniem w 'a'. Rozsądnie więc byłoby połączyć te grupy kamieni. Najprostszym sposobem byłoby zagranie w 'a' i bezpośrednie połączenie czarnych grup. Ale jest też i inny sposób! Spójrzmy na pozycję 2 - co jeśli czarny zagra w '1' tutaj? Czy jego grupy są połączone? Technicznie rzecz biorąc, opierając się na definicji łączenia grup (przyległość pozioma lub pionowa), czarne kamienie nie są połączone! Lecz może zadaliśmy złe pytanie - zapytajmy się raczej: Czy biały może rozciąć czarne grupy? Z pewnością może spróbować, jak pokazuje pozycja 3, grając w '2' - ale nie będzie to dla niego dobre zagranie, gdyż czarny po prostu zbije białego, tnącego piona zagraniem w '3'. A więc biały nie może przeciąć? Czy to oznacza, że czarny jest połączony? Odpowiedź brzmi: technicznie rzecz biorąc, czarny nie jest połączony, jednak efektywnie jest! I to efektywność zagrania powinna nas przekonać, a nie jego aspekt techniczny.

Oto kilka następnych przykładów "wiszącego" połączenia. W obu pozycjach na diagramie 1-2 'a' to miejsce "wiszącego" połączenia. Zauważmy, że w pozycji 4 kamienie oznaczone trójkątem także tworzą "wiszące" połączenie z kamieniem '2'.

Pozycja 4	Pozycja 5
Diagram 1-2 Więcej przykładów "wiszącego" połączenia

Pośrednie połączenia - inne typy

Istnieją także inne rodzaje "wiszących" połączeń. Są one bardziej mgliste i jeszcze mniej bezpośrednie, lecz mają swoje zalety, dzięki czemu mają swoje miejsce w arsenale goisty. Jedno z takich zagrań jest pokazane w pozycji 1 diagramu 2-1. Zamiast bezpośredniego połączenia w 'a', biały lekko skacze w '1'. "Co? Czy to jest połączenie?" - moglibyście zapytać - "To nie jest nawet ukośne zagranie!". Macie rację, nie jest to zagranie ukośne i tak jak wyżej opisane "wiszące" połączenie, technicznie nie jest to żadne połączenie. Jednak znów tym co najbardziej się liczy jest fakt, że to zagranie efektywnie zapobiega cięciu białych w 'a'! W pozycji 2 widać co stałoby się, gdyby biały i tak tego spróbował - białe piony zostają złapane w drabince. Rezultat po zbiciu białych kamieni jest widoczny w pozycji 3 - teraz jest oczywiste, że próby białego skończyły się niepowodzeniem! Tak więc zagranie czarnego w '1' w pozycji 1 uniemożliwiło białemu przecięcie czarnych kamieni.

Pozycja 1	Pozycja 2	Pozycja 3
Diagram 2-1 Inne pośrednie połączenie

Teraz spójrzmy na jeszcze inny przykład pośredniego połączenia. Ilustruje je pozycja 3 na diagramie 2-2. Początkowa pozycja jest identyczna jak w poprzednich przykładach, lecz teraz czarny wybiera inny sposób połączenia - zagraniem w '1'. Czy jest to efektywne połączenie? Jest! Pozycja 4 ukazuje co stałoby się, gdyby biały spróbował przeciąć w 'a'. Pokazane są tu pierwsze ruchy drabinki, a czytelnikowi pozostawiam doczytanie tej sekwencji do końca.

Pozycja 4	Pozycja 5
Diagram 2-2 Jeszcze inny przykład pośredniego połączenia

Słabość takich pośrednich połączeń polega na tym, że ich efektywność zależy w znacznym stopniu od obecności lub nieobecności innych kamieni w innych częściach planszy. Można na przykład wyobrazić sobie co by się stało, gdyby biały umieścił łamacza drabinki gdzieś na drodze takiej drabinki. Oznaczałoby to, że gracz, który łączy się w taki sposób - czarny w tym przypadku - musi być bardzo ostrożny, uważać na to, co dzieje się w innych częściach planszy i jaki ma to wpływ na jego połączenia. Łączenie w '1' w pozycji 1 lub to w pozycji 4 może przestać być efektywnym połączeniem w zależności od ogólnego rozwoju gry. Miejcie więc oczy otwarte i nie dajcie się zaskoczyć w drzemce!

O zagraniach "obok"

"Wiszące" łączenia są często lepsze niż bezpośrednie połączenia, jednak mają także swoje słabości. Jedną z nich jest fakt, że przeciwnik zyskuje okazję do zagrania "obok" takiego połączenia, do zajrzenia (ang. peep) w nie. Zagranie to grozi przecięciem i trzeba na nie odpowiedzieć, grupy zostaną przecięte. Daje to przeciwnikowi jeden ruch "gratis", gdyż trzeba odpowiedzieć broniąc swojego połączenia.

Pozycja 1 na diagramie 3-1 świetnie ilustruje takie zagranie. Białych '1' grozi przecięciem czarnych grup zagraniem w 'a' - białych '1' jest właśnie tym "zajrzeniem". Pozycja 2 ukazuje co dzieje się po owym nieuniknionym połączeniu - biały, który uzyskał dodatkowy ruch w '1' może teraz wydłużyć się w '3' i rościć pretensje do całej lewej bandy. Przejęcie kontroli nad lewą bandą było dla białego łatwe ze względu właśnie na możliwość zagrania w '1' w pozycji 1. Czasem czarny próbuje stawiać opór - tak jak na przykład w pozycji 3. Sytuacja wygląda nieco lepiej dla białego niż pozycja 2, jednak wciąż nie zmienia ona za bardzo wyniku - biały nadal ma kontrolę nad lewą stroną (choć teraz wygląda ona na nieco mniejszą niż w pozycji 2), a czarny i tak musiał stracić ruch na łączenie się w '6'.

Pozycja 1	Pozycja 2	Pozycja 3
Diagram 3-1 Siła ruchu "zaglądającego"

Mówiąc ogólnie, "zajrzenie" to taki ruch, który grozi bezpośrednio przecięciem luźnego połączenia. Kilka innych przykładów takiego zagrania podanych jest na diagramie 3-2. W każdej z tych sytuacji '1' to "zajrzenie".

Pozycja 4	Pozycja 5
Diagram 3-2 Przykłady ruchów "zaglądających"

Wnioski

Cóż, po przeczytaniu tego artykułu moglibyście się zapytać: "Co jest takiego dobrego w wiszących zagraniach? Czy nie lepiej jest po prostu połączyć bezpośrednio?" To dobre pytanie, a odpowiedź ukazuje głębię Go. Bezpośrednie połączenia i "wiszące" połączenia mają swoje plusy i minusy. Plusem bezpośredniego łączenia jest fakt, że zagranie takie łączy łańcuchy raz na zawsze i nie trzeba się martwić o to, czy w otoczeniu nie pojawiają się inne kamienie, które mogłyby takie łączenie urazić. Jednak "wiszące" połączenia mają także swoje plusy: za ich pomocą najczęściej próbuje się upiec dwie pieczenie na jednym ogniu: oddaje się trwałość łączenia w zamian za większy wpływ w wybranym kierunku. Dla przykładu spójrzmy na pozycję 4 diagramu 2-2. Czarnych ruch '1' broni przed cięciem w 'a' i jednocześnie spełnia inne funkcje: odbiera białemu lewy górny róg i atakuje pojedynczego białego piona w lewym dolnym rogu. Dla porównania wyobraźmy sobie, że czarny łączy się bezpośrednio w 'a', a biały rozwija się w '1' - sytuacja byłaby zupełnie odmienna i to o wiele lepsza dla białego.

W każdym ruchu trzeba rozważyć plusy i minusy, wybrać różne sposoby osiągnięcia tego samego celu, a każdy z nich ma swoje siły i słabości. Przed każdym zagraniem znajdujesz się na rozstajach i tylko od ciebie zależy, którą drogą podążysz. Ważne jest, by mieć pojęcie o tym, co dzieje się na planszy i na jakie słabości można sobie pozwolić. Jeśli wybierzesz źle, zręczny przeciwnik będzie potrafił wyciągnąć z tego korzyści dla siebie i może cię to kosztować partię. Z drugiej strony - jeśli dokonasz dobrego wyboru, może to być wygrywający ruch. Czasem bezpośrednie połączenie jest najlepsze, czasem "wiszące". Z różnych rodzajów "wiszących" połączeń niektóre mogą być dobre, niektóre złe - zależnie od pozycji. Trudne? Nie martwcie się. Jedynym, czego potrzeba, by trafnie zdecydować jest doświadczenie, a te można łatwo nabrać rozegrawszy dużo partii! Baw się grą w Go, a siła przyjdzie sama w odpowiednim czasie.

Przypisy

• drabinka i metody łapania pionów (Podstawy Go, rozdział 3-3)
• powrót do strony głównej "Jak grać w Go" Rafaela Bugajskiego