Archiwum Internetowej Akademii Go Sklep E-GO  
_TOGGLE
Menu

Nauka

Artykuły

Szukaj

Archiwum IAG


Podstawy Go - strony Rafaela Bugalskiego cz. 2

Strona: 3/8 

4-1 Podstawy życia i śmierci - oka i czemu dwa?


Koncepcje życia i śmierci (tsume-go). Czym jest fałszywe oko?

Koncepcje życia i śmierci

Biorąc pod uwagę zakaz popełniania samobójstwa przeanalizujmy teraz koncepcje życia i śmierci grup.

Teza 1: Kamień nie może zostać położony tak, że wykonywałby samobójstwo (tj. ów kamień albo łańcuch nie miałyby oddechu) (tzw. zakaz popełniania samobójstwa), chyba że w rezultacie zagrania zbite zostałyby kamienie przeciwnika.

Teza 2: Możemy skonstruować grupę o takim kształcie, że jej zbicie jest niemożliwe - w Go mówimy, że taka grupa jest bezwarunkowo żywa. Jest to możliwe właśnie ze względu na istnienie zakazu popełniania samobójstwa.

Nieźle! Ale jak skonstruować taką grupę? Zastanówmy się... Jeżeli obszar otoczony przez taką grupę jest podzielony na dwa oddzielne "oka", to aby zbić taką grupę, przeciwnik musiałby wypełnić swoimi kamieniami oba te oka. Jednak jest to niemożliwe, gdyż aby wypełnić całkowicie jedno z tych ok, musiałby wykonać ruch samobójczy - a ten jest zakazany! Grupa przecież nadal będzie miała oddech w drugim oku. Niemożliwe jest także jednoczesne wypełnienie obydwu ok jednocześnie, gdyż są to oddzielne oka (tak założyliśmy na początku), a w Go można wykonać tylko jeden ruch naraz...

Tak więc doszliśmy do podstawowego ujęcia koncepcji życia i śmierci grup - grupa, która ma dwa oka, jest bezwarunkowo żywa i nie może zostać zabita! Cóż, są oczywiście od tej zasady wyjątki, na przykład oko może być tak duże, że przeciwnik może stworzyć wewnątrz niego żywą, dwuoczną grupę, lecz skupmy się na razie na samej zasadzie. Ważna rzecz do zrozumienia i zapamiętania - dwa oka nie mogą umrzeć!

Spójrzmy teraz na pewne przykłady. W pozycji 1 na diagramie 1-1 wszystkie czarne grupy są bezwarunkowo żywe i nie mogą zostać zbite. Jak to wyjaśnić? We wszystkich tych przypadkach biały nie może zagrać w 'a', gdyż byłby to ruch samobójczy, zakazany w zasadach Go. Ruch ten nie zbija czarnej grupy, która nadal ma oddech w 'b'. Z tego samego powodu biały nie może zagrać w 'b' - grupa nadal miałaby oddech w 'a'. Pozycja 2 jest troszeczkę odmienna, choć także i tu czarne grupy są bezwarunkowo żywe. Różnica polega na tym, że tu oka czarnych grup są nieco większe. Biały może więc rozpocząć zbijanie czarnej grupy od zagrania w '1' (lub '1' i '3'), ale to wszystko, co może osiągnąć. Pozostają nadal oddechy 'a' i 'b' i łatwo można przekonać się, stosując wyżej opisane rozumowanie, że nie da się zbić czarnych.

Pozycja 1 Pozycja 2 Pozycja 3
Diagram 1-1 Podstawy życia i śmierci

Dla porównania spójrzmy na pozycję 3. Tutaj czarne grupy nie mają oddzielnych ok, dlatego mogą zostać zbite przez białe.

Czym jest fałszywe oko?

Jak wyżej powiedziano grupa z dwoma okami nie może zostać zbita. Trzeba być jednak ostrożnym - pewne oka wyglądają jak oka, lecz nimi nie są. Pamiętacie nasze rozważania o grupach i kamieniach połączonych tylko wówczas, gdy kamienie są poziomo lub pionowo przyległe do siebie? Związane jest to z koncepcją fałszywego oka.Spójrzmy na przykład w pozycji 1 na diagramie 2-1. Czarna grupa pozornie ma dwa oka... ale uwaga! Co się stanie, jeśli biały zagra w '1' w pozycji 2? Czy może to zrobić? Oczywiście że tak! Powód jest taki, że grając w '1' biały odbiera ostatni oddech zaznaczonego czarnego kamienia i zbija tego kamienia! Ruch w '1' nie jest oczywiście ruchem samobójczym. Potem biały może zagrać w '3' w pozycji 3 i zbić całą czarną grupę!

Pozycja 1 Pozycja 2 Pozycja 3
Diagram 2-1 Przykład fałszywego oka

Powód, dla którego oko w pozycji 1 jest fałszywe jest następujący. Czarny kamień nie jest trwale połączony z resztą czarnej grupy (w poziomej lub pionowej linii). Połączenie to było jedynie pośrednie ("wiszące"), dlatego mogło zostać rozcięte przez białego! Gdyby biały kamień zaznaczony trójkątem był koloru czarnego, czarna grupa miałyby dwa prawdziwe oka i byłaby bezwarunkowo żywa.

Spójrzmy teraz na kilka innych przykładów fałszywych ok na diagramie 2-2. W obydwu sytuacjach ruch białego w '1' sprawia, że czarne oko w 'a' jest fałszywe, przez co zbija czarną grupę. Ruch czarnego w '1' mógłby z drugiej strony dać mu prawdziwe oko i zapewnić życie jego grupie.

Diagram 2-2 Kilka innych przykładów fałszywych ok

Przypisy






Poprzednia strona Poprzednia strona (2/8) - Następna strona (4/8) Następna strona


(1533 wyświetleń) Wersja do druku
[ Powrót do Edukacja ]


Sklep E-GO
Autorzy | Podziękowania
Hosting zapewnia Polskie Stowarzyszenie Go
Interactive software released under GNU GPL, Code Credits, Privacy Policy