Rozwijanie pozycji wzdłuż boków

Oznacza to ustawianie kamieni na tych bandach, które przyległe są do rogów zajętych przez ciebie. Stąd właśnie słowo 'rozwijanie' pozycji. Jest to równoznaczne z rozwijaniem na brzegi pozycji zajmowanych w rogach planszy. Kilka przykładów rozwijania pozycji można obejrzeć na diagramie 1-1.

Pozycja 1	Pozycja 2
Diagram 1-1 Rozwijanie pozycji na brzeg planszy (czarnych '1' jest takim rozwinięciem)

Podstawowe pytanie brzmi: gdzie się rozwijać? Który punkt na pustych brzegach wybrać? W zasadzie pytanie to sprowadza się do innego: Jak daleko od rogu chciałbym zagrać? Lub inaczej: Jak blisko rogu chcę zagrać? Jak w wielu innych problemach w Go, podstawową regułą jest zachowanie odpowiedniej równowagi.

Wpierw zastanówmy się co oznacza "za daleko". Ideałem byłoby oczywiście, gdybyśmy mogli rozwinąć się jak najdalej, gdyż w ten sposób możemy wziąć pod kontrolę możliwie największy teren i jak najefektywniej wykorzystać swoje piony. Jednak jeśli ustawimy nasze kamienie zbyt daleko od siebie (lub w tym przypadku zbyt daleko od rogu), narażamy się na niebezpieczeństwo polegające na tym, że przeciwnik zagra pomiędzy nasze pozycje i w ten sposób je rozdzieli (oddzieli rozwinięcie i róg z którego się rozwinęliśmy). "Zbyt daleko" rozwijać się nie jest więc dobrze, gdyż takie rozwinięcie jest zbyt luźne i zostawia zbyt wiele słabości, które przeciwnik może eksploatować i na których może skorzystać.

No, a co z kwestią "za blisko"? Idealnie byłoby, gdyby nasze kamienie były ustawione tak blisko siebie, by były połączone (lub by łatwo było je połączyć) i mogły wspierać się nawzajem. Takie kamienie są silne, a zaatakowanie ich trudne. Ich efektywność z punktu widzenia siły i połączenia byłaby wysoka. Jednak ustawianie kamieni zbyt blisko siebie (lub w tym przypadku zbyt blisko rogu) spowoduje, że nie uda się wziąć pod kontrolę dużego terenu. Można więc przegrać partię, bo nie zdąży się zakumulować wystarczającego obszaru. Nie jest więc także dobrze grać "zbyt blisko", bo oznacza to grę zbyt ciasną i nie uda się w ten sposób opanować za dużego terytorium. Ruch zbyt ciasny jest także często określony w Go przymiotnikiem "powolny".

Zbyt luźno - źle! Zbyt ciasno - źle! Tu, tak samo jak w przypadku wyboru odpowiedniego punktu do pierwszego zagrania w rogu, trzeba znaleźć kompromisowe rozwiązanie. Każde rozwinięcie ma swoje zalety i wady - i tylko od ciebie zależy, które z nich są w danej pozycji istotne, a które nie. Czy lepiej jest zagrać ciasno i bezpiecznie, powoli brać teren, czy też sytuacja wymaga luźnej gry, szybkiego opanowywania nowych terenów? Dylematy takie jak ten są w Go na porządku dziennym - właściwie przed każdym ruchem trzeba wybierać pomiędzy różnymi opcjami. Staje się to tym prostsze, im więcej posiada się doświadczenia.

Jakie istnieją rodzaje rozwinięć?

To wszystko, co sobie powyżej powiedzieliśmy, może dla was brzmieć jak jakieś czary-mary-abrakadabra. Nie martwcie się - istnieją pewne zasady, które pomagają wybrać gdzie się rozwinąć. Przede wszystkim spójrzmy na najbardziej powszechne rozwinięcia.

Pozycja 1	Pozycja 2	Pozycja 3
Diagram 2-1 Rozwinięcie o 3 przecięcia

Najszersze rozszerzenie, które utrzymuje jakieś połączenie pomiędzy pionami to rozwinięcie o 3 przecięcia. Pomiędzy zagranymi kamieniami pozostają 3 wolne przecięcia (jak w pozycji 1 na diagramie 2-1). Oglądając różne partie zauważycie też szersze rozwinięcia, takie jak o 5 czy 6 przecięć, ale takie ruchy, choć powszechne, mają na celu raczej zaznaczenie obecności na danym obszarze niż rzeczywiste rozwinięcie się od innego kamienia. Rozwinięcie o 3 przecięcie jest dość luźne i przeciwnik może próbować rozciąć takie kamienie (czyli zrobić inwazję w ten teren). Nie martwcie się - inwazje są integralną częścią Go i nie da się od nich uciec! Istotną kwestią jest fakt, że rozwinięcie o 3 przecięcia jest na tyle bliskie, że poszczególne kamienie współdziałają ze sobą w razie takiej inwazji. Szersze rozwinięcia nie cechują się już niestety takim współdziałaniem, a jeśli już, to w niewielkim stopniu. Przykładowa inwazja pokazana jest w pozycji 2 na diagramie 2-1, zaś pozycja 3 ilustruje jeden ze sposobów poradzenia sobie z takim problemem. Nie martwcie się, jeśli niejasne jest znaczenie któregoś z ruchów w pozycji 3 - jest to tylko przykład.

Pozycja 1	Pozycja 2
Diagram 2-2 Rozwinięcie o 2 przecięcia

Kolejnym rozwinięciem, o którym teraz sobie powiemy, jest rozwinięcie o 2 przecięcia. Pomiędzy kolejnymi pionami są dwa wolne przecięcia. Przykład takiego zagrania przedstawiony został w pozycji 1 na diagramie 2-2. Przeciwnikowi jest bardzo trudno zaatakować takie rozwinięcie, a powód tego jest taki, że te piony nie mogą zostać rozdzielone (chyba, że w okolicy stoją inne kamienie, mogące w tym pomóc). Co dzieje się, jeżeli przeciwnik próbuje zrobić inwazję pomiędzy te kamienie pokazałem w pozycji 2 - jak widać inwazja ta nie zakończyła się sukcesem.

Pozycja 1	Pozycja 2
Diagram 2-3 Rozwinięcie o jeden punkt

Ostatnim rozszerzeniem, którym się tu zajmiemy jest rozwinięcie o 1 przecięcie. Jest to najciaśniejsze rozwienięcie i nie ma sposobu, by przeciwnik mógł je przerwać (chyba, że w okolicy zgromadził pokaźne siły). Jest to najciaśniejsze i najbezpieczniejsze z możliwych rozwinięć - a jednocześnie za jego pomocą można otoczyć najmniej terenu. Przedstawiono je w pozycji 1 diagramu 2-3. Co dzieje się, gdy przeciwnik stara się rozciąć takie rozwnięcie pokazałem w pozycji 2.

Rozwinięcie o zero przecięć :-) czyli po prostu dostawienie jednego piona do drugiego również jest często grywane, ale nie jest właściwie uważane za rozwinięcie i częściej grywa się je, by wzmocnić swoje kamienie, niż by przejąć kontrolę nad większym obszarem.

Na planszy 9*9 najpowszechniejszym rozwinięciem jest skok o jedno przecięcie. Rozwinięcie o dwa przecięcia także jest czasem grywane, ale rozwinięcie o 3 punkty właściwie nie istnieje - a raczej istnieje, lecz jest innymi słowy zagraniem w dwa przyległe do siebie rogi.

Rozwinięcie o trzy przecięcia jest jednak bardzo popularne na planszy 19*19.

Pytania, pytania

Przeczytawszy cały powyższy materiał uważny czytelnik zadaje sobie teraz jedno ważne pytanie, na które odpowiedź nie została tu udzielona. Brzmi ono Na który brzeg planszy powinienem się rozwinąć? Jest to bardzo skomplikowana kwestia. Odpowiedź zależy zarówno od gustu gracza, jak i od wskazań głębszej teorii Go. Pewne pomysły dotyczące tego, gdzie się rozwijać i jaką szerokość rozwinięcia wybrać można znaleźć na następnej stronie.

Przypisy

• jak grać w rogu (Podstawy Go, rozdział 1-1)
• już zapomniałeś co to jest zasada RBC? (Podstawy Go, rozdział 5-1)
• powrót do strony głównej "Jak grać w Go" Rafaela Bugajskiego