Archiwum Internetowej Akademii Go Sklep E-GO  
_TOGGLE_TOGGLE
Menu

Nauka

Artykuły

Szukaj

Archiwum IAG


Artykuły: ''Qijing Shisanpian'' - O Klasycznej Grze w Go w Trzynastu Rozdziałach (cz. 1)
Ze świata pro
Autor: Zhang Ji. Przypisy pochodzą z: Paolo Zanon, Qijing Shisanpian (The Classic of Weiqi in Thirteen Chapters) - Its History and Translation. Wszystkie przypisy zaczerpnięto z tekstu angielskiego z wyjątkiem zaznaczonych, które pochodzą od tłumacza polskiego.

Tekst ten został przetłumaczony z chińskiego na włoski (tłum. Paolo Zanon), z włoskiego na angielski (tłum. Gabriel Walton ) i z angielskiego na polski (tłum. Marcin Kamiński).

WPROWADZENIE

Dzieło O Klasycznej Grze Weiqi w Trzynastu Rozdziałach zostało napisane przez Zhang Ni1 w okresie Huangyou (1049-1054 n.e.) za panowania dynastii Song.

Zuozhuan stwierdza: "Nauczyciel rzekł: Całe dnie napychać się jedzeniem; o nic się nie martwić - to doprawdy trudne! Ale spójrzcie na graczy w weiqi! Lepiej już być jednym z nich, niż nic nie robić"2 .

W swym Xinlun, Huan Tan napisał: "Istnieje gra weiqi, o której niektórzy mówią, że jest symulacją wojny. Najzręczniejsi gracze rozmieszczają swoje wojska efektywnie, kierując się właściwą oceną sytuacji. Gracze zaawansowani umieją izolować kamienie swego przeciwnika. Wygrana lub przegrana zależy od skupienia, gracze muszą ostrożnie kalkulować i oceniać sytuację, by zapewnić sobie zwycięstwo. Słabi gracze zadowalają się niewielkimi zdobyczami, broniąc swoich grup i zapewniając im warunki do życia"3.

Od okresu Wiosen i Jesieni we wszystkich pokoleniach żyli gracze należący do każdej z tych kategorii, tak więc wielu kroczyło drogą weiqi.

Dalej zbadane zostaną najważniejsze problemy, dotyczące zwycięstwa i porażki, podzielone na trzynaście rozdziałów. W tekście zamieszczono także fragmenty dzieła Sunzi Bing Fa (O Sztuce Wojny).

1W tłumaczeniu posłużono się imieniem Zhang Ni tak, jak zawierają je różne edycje tego tekstu. W rzeczywistości autorem Qijing Shisanpian jest Zhang Ji. Ponadto w całym tekście posługiwano się słowem weiqi (czyt. łej-czi) czyli chińską nazwą Go.

2Wprawdzie ten cytat został przytoczony prawidłowo, nie można jednak tego samego powiedzieć o jego źródle. Zdania tego nie znajdziemy w Zuozhuan, pochodzi on natomiast z rozdziału "Yanghuo" Lunyu (Analekty Konfucjańskie). RUAN YUAN (ed.), Shisanjing Zhushu (The Thirteen Classics with Notes), Beijing, Zhonghua Shuju, 1991, vol 2, s.2526.

3HUAN TAN, Xinlun (New Debates), Shanghai, Renmin Chubanshe, 1977, s.12.

ROZDZIAŁ 1. O KAMIENIACH I PLANSZY

Liczba Stu Tysięcy Istnień wywodzi się od Jednego. Dlatego trzysta sześćdziesiąt przecięć na planszy weiqi również ma swoje Jedno. Jedność stanowi liczbę uniwersalną, a wszystkie inne się z niej wywodzą, gdy zaś rozumiana jest jako zenit, wynikają z niej cztery główne punkty.

Trzysta sześćdziesiąt przecięć odnosi się do liczby dni w roku4. Podzielona na cztery rogi, jak cztery pory roku, plansza ma dziewięćdziesiąt przecięć w każdym, tyle ile dni liczy każda pora roku. Na bokach są siedemdziesiąt dwa przecięcia, tyle ile jest hou w roku5. Trzysta sześćdziesiąt kamieni jest podzielone po równo na czarne i białe, jak Yin - Yang.

Linie na planszy układają się w siatkę zwaną ping, a kwadraty, które tworzą, zwane są gua 6. Plansza jest kwadratowa i cicha, kamienie są krągłe i aktywne7.

Od starożytnych czasów nigdy dotąd żaden z graczy nie ułożył kamieni na planszy w dokładnie taki sam sposób, jak w poprzedniej partii. Zuozhuan stwierdza: "Każdy dzień jest nowy"8.

Dlatego rozumowanie musi być głębokie, a analiza doskonała; trzeba podjąć próbę zrozumienia procesów, które prowadzą do zwycięstwa lub porażki: tylko w ten sposób możliwe jest osiągnięcie tego, co jest wciąż nieosiągalne.

4Chiński miesiąc słoneczny miał dwanaście miesięcy po trzydzieści dni każdy. To samo porównanie zostało poczynione w rozdziale "Xiangming" dzieła Dunhuang Qijing (The Classic of Weiqi) [stąd: Qijing], napisanego między 502 i 550 n.e. Zob. CHENG ENYUAN, Dunhuang Qijing Jianzheng (The Dunhuang Classic of Weiqi with Notes), Chengdu, Shurong Qiyi Chubanshe, 1990, s.158 i nast.

5Hou trwa pięć dni.

6W dosłownym tłumaczeniu "małe przestrzenie".

7To porównanie zostało pierwotnie poczynione w czasach dynastii Han (206 p.n.e. - 260 n.e.) przez Ji You w Weiqi Ming. Pojawiło się później w rozdziale "Xiangming" z Qijing (ibidem) i w czasach Tang (618-907 A.D.). Zob. OUYANG XIU, Xin Tangshu (History of the Later Tang), Beijing, Zhonghua Shuju, 1975, Li Mi biography, vol. 15, s.4632.

8Odwołanie do Zuozhuan jest błędne: w rzeczywistości tekst ten pojawia się w książce "Daxue" w Liji. Zob. RUAN YUAN (ed.), op. cit., vol. 2, s. 1673.

ROZDZIAŁ 2. O OBLICZENIACH

Gracz, którego grupy mają poprawny kształt ma szansę pokonać przeciwnika. Dlatego musi realizować strategię we wnętrzu, aby jego grupy stały się kompletne również na zewnątrz9.

Jeśli potrafi on przewidzieć kto wygra partię, podczas gdy ta partia jest jeszcze grana, kalkuluje dobrze. Jeśli nie potrafi tego przewidzieć, źle kalkuluje10. Jeśli nie wie kto zwyciężył, a kto przegrał na końcu gry, nie przeprowadził żadnych kalkulacji!

W Sunzi Bing Fa (O Sztuce Wojennej) jest napisane: "Ci, którzy kalkulują wiele, wygrają; ci, którzy kalkulują tylko trochę, przegrają. Ale co z tymi, którzy nie kalkulują w ogóle?"11. To dlatego wszystko należy obliczyć, aby przewidzieć zwycięstwo lub przegraną12.

9Występuje tu dualizm wewnątrz - zewnątrz. Z jednej strony symbolizuje to umysł gracza, z drugiej praktyczne rezultaty jego wysiłku umysłowego na planszy.

10Ten akapit naśladuje Sunzi, który rozpoczął swój traktat o sztuce wojennej rozdziałem "Układanie Planów". Stwierdził on tam: "Ci, którzy jeszcze przed bitwą przewidzieli kto wygra, kalkulują dobrze. Ci, którzy w tych samych warunkach przewidzieli kto przegra, kalkulują źle... Ale co z tymi, którzy nie przeprowadzili żadnych kalkulacji?". AI QILAI (ed.), Sunzi Bing Fa Jingyi (Sunzi O Sztuce Wojennej z komentarzem), Beijing, Zhongguo Guanbo Dianshi Chubanshe, 1991, p.58.

11Ibidem

12Niemalże identyczną myśl można znaleźć na końcu analogicznego rozdziału Sunzi Bing Fa.

CDN.


Nadesłane przez marcin dnia 30-09-2003 o godz. 14:59:02 (2718 wyświetleń)
[ Administracja ]

Pokrewne linki
 Więcej na temat Ze świata pro

Najczęściej czytany artykuł Ze świata pro:
Go, gra niezliczonych możliwości

Oceny artykułu
Wynik głosowania: 5
Głosów: 9


Poświęć chwilę i oceń ten artykuł:

Wyśmienity
Bardzo dobry
Dobry
Przyzwoity
Kiepski


Opcje

Sklep E-GO
Autorzy | Podziękowania
Hosting zapewnia Polskie Stowarzyszenie Go
Interactive software released under GNU GPL, Code Credits, Privacy Policy